Làm sao để nhận biết Ung thư vú di căn?

1. Các dấu hiệu tại vú

Đôi khi, UTVDC có thể được phát hiện cùng lúc với ung thư vú nguyên phát (lần đầu), hoặc là sự tái phát tại chỗ sau điều trị. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp, vú hoàn toàn bình thường khi phát hiện di căn ở nơi khác. Các dấu hiệu tại vú (nếu có) bao gồm:

• Khối u mới xuất hiện hoặc khối u cũ thay đổi: Quý vị có thể sờ thấy một cục u mới trong vú hoặc vùng nách mà trước đây không có. Nếu đã từng có khối u hoặc đã phẫu thuật, quý vị có thể nhận thấy sự thay đổi về kích thước, hình dạng, hoặc cảm giác cứng chắc hơn ở khu vực đó.

• Thay đổi da vú:

  • Sần sùi, dày lên: Da ở một vùng nào đó trên vú trở nên dày hơn, cứng hơn, hoặc có cảm giác không mềm mại như bình thường.

  • Lõm xuống: Xuất hiện vết lõm trên da vú, giống như lúm đồng tiền, đặc biệt rõ khi giơ tay lên.

  • “Da cam”: Da vú trông giống như vỏ quả cam, với các lỗ chân lông hiện rõ, sưng nề. Đây là dấu hiệu tắc nghẽn mạch bạch huyết dưới da.

  • Da có thể bị đỏ, nóng, hoặc ngứa dai dẳng.

• Thay đổi núm vú:

  • Tụt vào trong: Núm vú bị kéo vào bên trong thay vì hướng ra ngoài như bình thường (nếu trước đây không bị).

  • Tiết dịch bất thường: Núm vú tự động chảy dịch (không cần nặn), dịch có thể là máu, trong suốt, hoặc màu khác lạ, thường chỉ ở một bên vú.

  • Núm vú hoặc vùng da xung quanh (quầng vú) có thể bị đóng vảy, nứt nẻ, hoặc loét.

• Đau vú: Mặc dù ít gặp hơn các dấu hiệu khác, một số người có thể cảm thấy đau hoặc tức ở một vùng cố định tại vú, cơn đau không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.

2. Các dấu hiệu ở các bộ phận khác (do di căn)

Đây là những triệu chứng quan trọng nhất gợi ý UTVDC, vì chúng cho thấy ung thư đã lan đến các cơ quan khác. Triệu chứng sẽ khác nhau tùy thuộc vào cơ quan bị ảnh hưởng:

• Khi ung thư di căn đến XƯƠNG:

  • Đau xương: Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Đặc điểm thường là:

    • Đau ở một vị trí cụ thể (lưng, hông, sườn, xương dài ở tay/chân...).

    • Cơn đau có xu hướng tăng dần theo thời gian, không tự hết.

    • Đau nhiều hơn về đêm hoặc khi nằm nghỉ.

    • Có thể không giảm nhiều với các thuốc giảm đau thông thường.

  • Gãy xương bệnh lý: Xương trở nên yếu do bị tế bào ung thư xâm lấn và có thể bị gãy chỉ với một chấn thương nhẹ, thậm chí đôi khi không có chấn thương rõ ràng (ví dụ: gãy xương sườn khi ho mạnh).

    • Ít gặp hơn, nhưng có thể xảy ra: Yếu hoặc tê bì chân tay, khó kiểm soát tiểu tiện nếu di căn ảnh hưởng đến cột sống và chèn ép tủy sống.

• Khi ung thư di căn đến PHỔI:

  • Ho khan kéo dài: Ho dai dẳng nhiều tuần không khỏi, không liên quan đến cảm lạnh hay viêm họng thông thường.

  • Khó thở: Cảm giác hụt hơi, thở nông, đặc biệt khi gắng sức, hoặc thậm chí cả khi nghỉ ngơi nếu bệnh tiến triển.

  • Đau ngực: Cảm giác đau tức, nặng ngực, có thể đau nhói khi hít thở sâu hoặc ho.

  • Có thể có ho ra máu, nhưng ít gặp hơn.

• Khi ung thư di căn đến GAN:

  • Đau bụng: Thường là cảm giác tức nặng, khó chịu hoặc đau âm ỉ ở vùng bụng trên bên phải (dưới xương sườn phải).

  • Chán ăn, buồn nôn, đầy bụng: Cảm thấy nhanh no, không muốn ăn, hoặc buồn nôn.

  • Vàng da, vàng mắt: Da và lòng trắng của mắt chuyển sang màu vàng. Đây là dấu hiệu gan hoạt động không tốt. Nước tiểu cũng có thể sẫm màu hơn.

  • Ngứa da (không rõ nguyên nhân).

  • Sưng bụng (do tích tụ dịch).

• Khi ung thư di căn đến NÃO:

  • Đau đầu: Thường là cơn đau đầu dai dẳng, có thể nặng hơn vào buổi sáng, khác với kiểu đau đầu thông thường của quý vị, và có thể không đáp ứng tốt với thuốc giảm đau.

  • Buồn nôn hoặc nôn: Đặc biệt là nôn vọt không liên quan đến ăn uống.

  • Co giật: Lên cơn co giật đột ngột.

• Thay đổi ý thức, hành vi hoặc chức năng thần kinh:

  • Lú lẫn, giảm trí nhớ, khó tập trung.

  • Thay đổi tính cách, cảm xúc thất thường.

  • Yếu hoặc tê bì ở mặt, tay hoặc chân (thường ở một bên cơ thể).

  • Nhìn mờ, nhìn đôi.

  • Chóng mặt, mất thăng bằng, đi lại khó khăn.

  • Nói khó.

3. Các triệu chứng toàn thân

Ngoài các triệu chứng tại chỗ hoặc tại cơ quan di căn, UTVDC cũng có thể gây ra các ảnh hưởng chung lên toàn bộ cơ thể:

• Mệt mỏi: Cảm giác kiệt sức, mệt lả kéo dài và nghiêm trọng, không đỡ dù đã nghỉ ngơi đầy đủ. Mệt mỏi này có thể ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày.

• Sụt cân không rõ nguyên nhân: Giảm cân đáng kể (thường là hơn 5% trọng lượng cơ thể trong vài tháng) mà không phải do cố ý ăn kiêng hay tập luyện.

• Chán ăn: Mất cảm giác thèm ăn, ăn không ngon miệng.

LỜI NHẮN QUAN TRỌNG: ĐỪNG BỎ QUA CÁC DẤU HIỆU NGHI NGỜ!

Nhiều triệu chứng kể trên có thể do các bệnh lý thông thường khác gây ra. Tuy nhiên, đối với người đã hoặc đang điều trị ung thư vú, hoặc ngay cả khi chưa từng bị, việc xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào mới, kéo dài, hoặc bất thường đều cần được xem xét cẩn thận.

Khi có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ, dù là nhỏ nhất hoặc mơ hồ, điều quan trọng và cần thiết nhất là quý vị phải ĐI KHÁM BÁC SĨ NGAY LẬP TỨC.

Đừng chủ quan chờ đợi xem triệu chứng có tự hết hay không. Hãy thông báo rõ ràng, chi tiết các triệu chứng quý vị gặp phải cho bác sĩ. Việc phát hiện sớm sự tái phát hoặc di căn sẽ giúp bác sĩ có kế hoạch chẩn đoán và điều trị kịp thời, mang lại cơ hội kiểm soát bệnh tốt hơn. Hãy lắng nghe cơ thể mình và đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn y tế chuyên nghiệp.